วันที่ 15 มีนาคม 2566 ผู้สื่อข่าวรายงานว่า นายรณรงค์ นครจินดา ผู้ว่าราชการจังหวัดปราจีนบุรี พร้อมด้วย นายเพิ่มสุข สัจจาภิวัฒน์ เลขาธิการสำนักงานปรมาณูเพื่อสันติ นายกิตติพันธ์ จิตต์เป็นธรรม ผู้แทน บ.เนชั่นแนล เพาเวอร์ แพลนท์ 5 เอ จำกัด, นพ.นายสุรินทร์ สืบซึ้ง นายแพทย์สาธารณสุขจังหวัดปราจีนบุรี ร่วมแถลงข่าว กรณี สภ.ศรีมหาโพธิ จ.ปราจีนบุรี รับแจ้ง เมื่อวันที่ 10 มี.ค. 66 ว่า วัสดุกัมมันตรังสี ซีเซียม-137 ของโรงไฟฟ้า ต.ท่าตูม อ.ศรีมหาโพธิ จ.ปราจีนบุรี 

นายรณรงค์ เผยว่า เจ้าหน้าที่ ทุกภาคส่วน ติดตามสถานการณ์อย่างต่อเนื่อง ทั้งนี้ได้ประสานศูนย์ความปลอดภัยแรงงาน เขต2 ชลบุรี ทราบด้วยแล้ว และได้ประสานข้อมูล การรักษาพยาบาลกับสำนักงานประกันสังคมจังหวัดปราจีนบุรี ในช่วงมกราคม 2566 – ปัจจุบัน ยังไม่มีการรักษาพยาบาลของลูกจ้างที่อาจเข้าข่ายการได้รับอันตรายจากรังสี

วัสดุกัมมันตรังสี ซีเซียม-137 ที่หายไปเป็นแท่งทรงกลม ติดอยู่ที่ปลายท่อปล่องควันของโรงไฟฟ้า แต่ทางบริษัท ไม่ทราบว่า หายไปได้อย่างไร และหายไปตั้งแต่เมื่อใด และได้แจ้งเหตุต่อสถานีตำรวจภูธรศรีมหาโพธิ ไว้แล้ว

โดยสารซีเซียม-137 คือสารไอโซโทปของซีเซียมซึ่งเป็นสารกัมมันตรังสี ที่มีเลขอะตอมเท่ากับ 55 มีครึ่งชีวิต 30 ปี จาก 300 ปี สลายโดยปล่อยรังสีบีตา และรังสีแกมมา เป็นหนึ่งในผลผลิตการแบ่งแยกนิวเคลียส และซีเซียม-137 ยังเป็นสารก่อมะเร็ง ซึ่งโอกาสที่จะเป็นมะเร็งต้องได้รับสารปนเปื้อน เมื่อได้รับเข้าไปจะกระจายไปทั่ว ส่วนใหญ่จะสะสมอยู่ในเนื้อเยื่อ ตับ และไขกระดูก

ด้าน ดร.รุ่งธรรม ทาคำ ผู้เชี่ยวชาญเฉพาะด้านความปลอดภัยทางรังสี สำนักงานปรมาณูเพื่อสันติ กล่าวว่า ตราบใดที่วัสดุกัมมันตรังสี ซีเซียม-137 อยู่ในสภาพสมบูรณ์ จะไม่ส่งผลกระทบต่อสิ่งมีชีวิต ที่หลุดเอาไปจากจุดที่ ติดตั้งคาดว่ามีคนเอาไปขาย เมื่อ 10 มีนาคม 66 ถ้าไม่มีใครไปแงะไปตัดมันก็ไม่ส่งผลกระทบอะไรได้

ขณะนี้ได้ร่วมกันในทุกภาคส่วน ร่วมกันค้นหาในพื้นที่ทั้งโรงรับซื้อของเก่า วัสดุกัมมันตรังสี ซีเซียม-137 นี้เป็นตัววัดที่อยู่ในท่อ มันหลุดออกมา เนื่องจากเกิดสนิมความสูงประมาณ 20-30 ซม. น้ำหนัก 25 กก. ใช้วัดผลิตภัณฑ์ในภาชนะปิดตัวข้างใน มีสารก่อมะเร็ง แต่ตัวภายนอก ไม่มีผลกระทบอะไร

จกการสอบถามข้อมูล พนักงานที่ปฏิบัติงานในพื้นที่ ทราบว่า เมื่อวันที่ 23 ก.พ. 66 ได้ยินเสียงดังมากเหมือนว่ามีโลหะตกลงพื้น และไม่คิดว่าเป็นวัตถุอันตราย ซึ่งวัสดุกัมมันตรังสี ซีเซียม-137 ติดตั้งอยู่บนถังไซโลเก็บขี้เถ้า โดยมีความสูงจากพื้นดินประมาณ 16-17 เมตร

คาดว่าวัสดุกัมมันตรังสีจะตกอยู่ในพื้นที่ 200 ตารางเมตรจากจุดที่มีการ ติดตั้งวัสดุกัมมันตรังสี วัสดุกัมมันตรังสีมีลักษณะเป็นแท่งทรงกระบอกมีตะกั่วปกป้องอยู่ชั้นในและห่อหุ้มด้วยเหล็ก และมีป้ายติดรายละเอียดแสดง ข้อมูลของวัสดุกัมมันตรังสี และมีสัญลักษณ์ทางรังสีขนาดเล็กติดอยู่ โดยวัสดุกัมมันตรังสีผ่านการใช้งาน มาแล้วประมาณ 28 ปี

ขณะนี้ บริษัท ได้จัดตั้งศูนย์ปฏิบัติการภาวะฉุกเฉินภายในโรงงาน และจัดเจ้าหน้าที่ปฏิบัติงาน เพื่อดำเนินการค้นหาวัสดุจำนวน 50 คน โดยมีสำนักงานปรมาณูเพื่อสันติให้การสนับสนุนการปฏิบัติ กัมมันตรังสีซีเซียม-137 ที่สูญหาย ในพื้นที่โรงงานทั้งหมด ผลการตรวจสอบยังไม่พบ คาดอาจมีการนำออกนอกโรงงานไปแล้ว

อย่างไรก็ตาม หากวัสดุกัมมันตรังสียังอยู่ในสภาพเดิม จะไม่ส่งผลกระทบต่อสุขภาพของประชาชนและสิ่งแวดล้อม ส่วนกรณีมีการถอดประกอบหรือชำแหละเครื่อง กำบังที่ห่อหุ้มจนทำให้วัสดุกัมมันตรังสีมีลักษณะเปลือยเปล่า จะมีรัศมีการแผ่รังสีออกจากวัสดุกัมมันตรังสีประมาณไม่เกิน 1-2 เมตร หากมีการสัมผัสโดยตรง จะเกิดผื่นแดง หรือเป็นแผล ไหม้บริเวณที่สัมผัส จากการประเมินสถานการณ์ ณ ปัจจุบัน ยังไม่พบว่าหลุดออกจากเครื่องกำบัง ดังนั้นจะไม่ส่งผลกระทบต่อความปลอดภัยของประชาชน และสิ่งแวดล้อม

ทั้งนี้ ผู้ว่าราชการจังหวัดได้มอบหมายให้หน่วยงานราชการ/บริษัทฯ ดำเนินการเตรียมความ พร้อมในการรับมือ ดังนี้ ให้กองอำนวยการป้องกันและบรรเทาสาธารณภัยจังหวัดปราจีนบุรี ดำเนินการ ยกระดับภัย จากภัยระดับ 1 เป็นระดับ 2 ตามแผนการป้องกันและบรรเทาสาธารณภัยจังหวัดปราจีนบุรี พ.ศ. 2564-2570 โดยจัดตั้งศูนย์บัญชาการเหตุการณ์แก้ไขปัญหา เพื่อเป็นศูนย์ประสานการปฏิบัติในการแก้ไขปัญหาวัสดุกัมมันตรังสีดังกล่าว

หากท่านใดพบเห็นวัตถุดังกล่าว โปรดแจ้งกลับมาที่คุณอารีย์ จักษ์ตรีมงคล ฝ่ายชุมชน สัมพันธ์ บริษัท เนชั่นแนล เพาเวอร์ แพลนท์ 5 เอ จำกัด หมายเลขโทรศัพท์ 0858350190 ตลอด 24 ชั่วโมง สำหรับผู้ที่ชี้เบาะแสจนสามารถนำวัสดุกัมมันตรังสีที่สูญหายกลับมาได้ จะได้รับเงินรางวัล 50,000 บาท

สำหรับ บริษัท เนชั่นแนล เพาเวอร์ แพลนท์ 5 เอ จำกัด ประกอบธุรกิจประเภท ไฟฟ้า ก๊าซ ไอน้ำ และระบบการปรับอากาศ โดยให้บริการด้านการจ่ายไฟฟ้า ติดตั้งวัสดุกัมมันตรังสี ซีเซียม-137 (Cesium – 137, Cs -137) จำนวน 14 ชิ้น ห่อหุ้มด้วยท่อเหล็กกลม ขนาดเส้นผ่าศูนย์กลาง 5 นิ้ว ความยาว 8 นิ้ว น้ำหนัก 25 กิโลกรัม ใช้เป็นเครื่องมือวัดระดับของขี้เถ้าในไซโลของโรงไฟฟ้า ติดตั้งใช้งานเมื่อปี 2538